بسم الله الرحمن الرحيم
ABDEST
Allâh Teâlâ'nın kulları olan müminlerin üzerine kıldığı en önemli amel, namaz ibâdetidir.
Bu namazın şartları vardır, ancak bu şartlarla namaz sahih olur.
En önemli şartıda abdesttir.
Allahu Teâlâ şöyle buyurur:
(Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip, topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın) (Mâide, 6).
Her kim namaz kılmak isterse, abdest alması gerekir.
Çünkü Peygamberimiz (sallâllâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
(إِنَّ اَلله َلاَ يَقْبَلُ صَلاةً بِغَيْرِ طَهُورٍ)
«Allâh abdestsiz kılınan namazı kabul etmez».
(لاَ صَلاَةَ ِلمَنْ لاَ وُضُؤءَ لَهُ)
«Abdesti olmayanın namazı da yoktur».
Abdestin bir çok fazileti ve sevâbı vardır.
Peygamberimiz (sallâllâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
(إِذَا تَوَضَّأَ الْعَبْدُ الْمُسْلِمُ خَرَجَتْ خَطاَياَهُ مِنْ سَمْعِهِ وَبَصَرِهِ وَيَدَيْهِ وَرِجْلَيْهِ فَإِنْ قَعَدَ قَعَدَ مَغْفُورًا لَهُ).
«Müslüman bir kul abdest aldığında, onun günahları kulağından, gözünden, iki eli ve ayağından çıkar. Oturduğunda günahları affedilmiş olarak oturur.»
Yine şöyle buyurur:
(مَنْ تَوَضَّأَ فَأَحْسَنَ الْوُضُوءَ خَرَجَتْ خَطاَياَهُ مِنْ جَسَدِهِ حَتىَّ تَخْرُجَ مِنْ تَحْتِ أَظْفاَرِهِ).
«Her kim abdest alırda abdestini güzelleştirirse, günahları cesedinden , hatta tırnaklarının altından dahi çıkar.»
Abdesti nasıl alacağımızı öğrenmeden, abdestten önce çok kere yaptığımız önemli bir şeyi öğrenmemiz gerekmektedir. O da, hâcetimizi nasıl gidereceğimizdir.
Peygamberimiz (sallâllâhu aleyhi ve sellem) bunun adâbını bizlere öğretmiştir.
Dolayısıyla her kim hâcetini gidermek (helâya gitmek) isterse şöyle yapması gerekir:
1-Helâya girmek istediğinde bu duâyı okuyup;
( اَللّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْخُبُثِ وَالْخَبَائِثِ)
(ALLAHUMME İNNÎ EÛZU BİKE MİNEL HUBUSİ VE’L-HABÂİS)
sol ayağı ile girmesi .
2-Beraberinde Kur'ân veya Kur'ândan sayfalar olmaması.
3-İdrarının elbisesine değmesi veya sıçramasından sakınması.
4-Hâcetini bitirdiği esnada idrarının kesildiğinden emin olması.
5-Küçük veya büyük abdestini yaptıktan sonra necâseti su ile temizlemesi.
6-Kağıt ile necâseti temizlemek istediğinde, kağıtta âyet veya hadislerin olmadığından emin olması gerekir. Böyle bir kullanım haram olduğundan üzerinde yazı bulunan her türlü kağıttan sakınması.
7-Küçük veya büyük abdestten sonra, necâsetin temizlendiğine, bu necâsetin tamamen giderildiğine emin olması.
8-Necâsetin giderilmesi esnasında sol elin kullanılması. Sağ elini ise, su dökmek için kullanması.
9-Hâcetini giderdikten sonra sağ ayağı ile çıkar ve ( غُفْرَانَكَ)(GUFRÂNEKE) der.
Hâcetini giderdikten sonra, abdest almak istediğinde şu şekilde abdest alması gerekir:
1-Abdest niyetini kalbinden yapıp, dili ile niyet etmemesi. Çünkü Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
(إِنَّمَا اْلأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ)
«Ameller niyetlere göredir».
2-Abdestine Allâh’ın ismini söyleyerek başlar ve (بِسْمِ اللهِ) (BİSMİLLAH) der.
3-İki elini üç kere yıkar.
4-Sağ eli ile üç kere mazmaza yapar. Mazmaza: Ağzın yıkanıp suyun ağızda hareket ettirilmesidir.
5-Sağ eli ile üç kere istinşâk yapar. İstinşâk: Suyun burun içine ulaştırılıp nefes ile çekilmesidir.
6-Birden üç kereye kadar suyu burna çekip hınkırır (istinsâr).
İstinsâr: Burnuna suyu çektikten sonra üç kere (sol el ile) hınkırmasıdır.[1]
7-Yukarıdan başındaki saçının bittiği yerden başlayarak yüzünü üç kere yıkar, aşağıya doğru, çene altına kadar, yanlarda dahil iki kulak memesine varıncaya kadar ulaşır.
8-Kollarını parmaklarının uçlarından başlayarak dirsekleriyle birlikte üç kere yıkar. (Sağ kolundan başlar sonrada sol kolunu yıkar).
9-İki eliyle birlikte bütün başını arkaya doğru mesheder, sonrada ellerini öne doğru getirir.
10-Sonrada iki kulağını mesheder, çünkü ikisi de başın parçasıdır. (Tekrar su almasına gerek yoktur. İşaret parmağını kulağının içine koyar, baş parmağıyla da kulağının arkasını mesheder).
11-Son olarak iki ayağını parmak uçlarından başlayarak topuklarına kadar yıkar.
Bütün bunları yaptın ise abdestin tamamlanmıştır.
Abdesti bitirdikten sonra aşağıdaki duâyı okumak sünnettir:
(أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله ُوَحْدَهُ لاَ شَريِكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسوُلُهُ، الَلّهُمَّ اجْعَلْنيِ مِنَ التَّواَبيِنَ وَاجْعَلْنيِ مِنَ الْمُتَطَهِّريِنَ).
(EŞHEDU EN LÂ İLÂHE İLLALLÂHU VAHDEHÛ LÂ ŞERÎKE LEHU, VE EŞHEDU ENNE MUHAMMEDEN ABDUHÛ VE RASÛLUHÛ, ALLÂHUMME İC'ALNİ MİNETTEVVÂBÎNE VEC'ALNİ MİNELMUTETAHHİRÎN)
Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
«Her kim abdest alırda abdestini güzelleştirir sonra da şöyle derse (yukarıdaki duayı zikreder); ona cennetin sekiz kapısı açılır, hangisinden isterse oradan (cennete) girer.»
Burada bazı önemli konulara değinmek istiyorum:
1-Abdest alanın bütün abdest azalarını üçer kere yıkaması sünnettir. Ancak suyun, yıkanması gereken bütün uzuvlara ulaşması şartıyla iki veya bir kerede yıkanabilir.
2-Abdest alanın misvak kullanması müstehabtır. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
(لَوْلاَ أَنْ أَشُقَّ عَلىَ أُمَّتيِ َلأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ عِنْدَ كُلِّ وُضُوءٍ)
«Eğer ümmetime zorluk vermeyecek olsaydı, onlara her abdestte misvağı emrederdim».
3-Abdest alanın fazla su kullanması caiz değildir. Çünkü bu israftır, israfta mümine yakışmaz.
4-Bir çok insan ensesini mesheder, ancak ensenin meshi hakkında sahih bir hadis yoktur.
5-Abdest esnasında herhangi bir duanın okunması, sünnette sabit değildir.
Ancak daha öncede işaret edildiği gibi, abdestten sonra dua okumak sünnettir.
Abdesti bozan şeyler:
1-Helâya gidip, küçük veya büyük hâcetini giderdiğinde.
2-Yellendiğinde.
3-Uyuduğunda.
4-Deve eti yediğinde. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur:
(مَنْ أَكَلَ لَحْمَ جَزوُرٍ فَلْيَتَوَضَّأْ)
«Herkim deve eti yedi ise, abdest alsın».
(Tenbih):
Bazı insanlar, kan akmasının abdesti bozduğunu zannederler. Bu kanaat doğru değildir. Çünkü kanın akması abdesti bozan şeylerden değildir.
Sevgili müslüman genç kardeşim!
Bu zikredilen şeylerle, artık nasıl abdest alacağını ve nelerin abdesti bozduğunu öğrendin.
Yine, hacetin giderilmesi esnasında Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in bizlere öğrettiği şer'i âdâbı da öğrendin.
Gördüğün gibi bunların hepsi gerçekten çok önemlidir. Dolayısıyla bunları süratle öğrenip, bilmeyenlere de öğretmen gerekir.
Allah seni hayırda muvaffak kılsın. Gerçekten O işiten ve dualara icabet edendir.
***
[1]Ağzını ve burnunu yıkarken, üç kere ağzına üç kere burnuna olmak üzere ayrı ayrı su vermez, bir avuç suyun yarısını azına, yarısını burnuna verir ve bunu üç kere yapar.
