İyiliği Emredip, Kötülüğü Nehyetmek
İlim, rıfk ve sabır, mü'min muvahhİdlerin en belirgin özel İlklerindendir. Ancak bu vazgeçilmez ahlâkî özellikleri taşıyanlar, İslâm'ı tebliğ edip, insanlara iyiliği emr e-der ve kötülükten alıkoyabilir... "Emr-i bil-ma'ruf ve neh-yi anil-münker" yapacak kişilerde, bu üç vasfın olgun derecede bulunması, Onun vazifesini gereğince edâ etmesini sağlar...
İlim, bu vazifesine yapmadan, rıfk, yani yumuşak huyluluk vazifesi sırasında, sabır ise, vazifesinin sonucunda kendisine en büyük yardımcı olur... İnsan, bir şeyin iyi mi, yoksa kötü mü, yani Allah'ın şeriatına, İslâm'a uygun mu, değil mi; ancak ilim sayesinde bilebilir... İlmini bilen, onu insanlara çok yumuşak bir tavırla tebliğ eder... İyiyi emr ederken, kötülüklerden de yine iyilikle vazgeçirmeye çalışır... Nasihat eder, aklını erdirmeye çalışır ve o işin kötü olduğunu idrak etmesine vesile olur... Böylelikle onu kötülükten alıkoymuş olur...
İyilik, güzellik, yani İslâm'a uygun olanı, bir mü'min muvahhidin şahsiyetine yakışanı inşalara emrederken yine nasihat yolunu kullanır, anlatır ve insanların şuuruna varmasını sağlar... Böylece insanlar, iyilik ve güzelik, yani İslâm'la amel etmeye başlarlar... İşte bu çalışmanın her merhalesinde sabır gerektiği gibi, bu çalışmayı sıhhatli bir Şekilde sürdürmek ve güzel, hayırlı sonuca ermek için sabretmek, yani direnmek ve tüm imkânlarım yerinde kullanmak gerekli... Bütün amellerimiz Allah için ve Allah'ın rızasına uygun olmalı... Halis ve doğru olmalıdır... Halislik ve doğruluk beraber olmalıdır... Niyetin halis olması ve a-melin doğru olmaması ne kadar çirkin ve abes ise, niyetin halis olmaması ve amelin doğru olması da o kadar çirkin ve abestir... Hatta günah ve aynı zamanda suçtur da!... iyi niyet, kötü ameli engelemediği ve iyileştiremediği gibi, kötü niyet de, iyi amelin işlenmesinden dolayı sevab elde ettirmez... Niyet de iyi olmalı, amel de... Niyet ve amel uygunluğu gerektiği gibi, her ikisi de İslâm'a uygun olmalıdır... Allah'ın dinine aykırı olmaları, hoş görülecek bir durum değildir...
Genelde insanlık âleminin sıhhat ve selameti için, ö-zelde İslâm milletinin hayır üzere olması ve mutluluğu i-çin, mü'min muvahhidler tarafından iyiliğin, yani İslâm'a uygun olanının tüm insanlara emr edilmesi, kötülükten, yani İslâm'a aykırı olan küfür, şirk, nifak, fısk, fücur, günah ve zulümden alıkonulması gerekil...
Böyle yapılması gerekir, amma nasıl ve ne şekilde gerçekleştirmeli?.. Bu durumda da, her durumda kendisine uymak mecburiyetinde olduğumuz Rasulullah (s.a.s.)'e uyacağız... Emr-i bil-ma'rufu, Ö'nun yaptığı gibi yapacak, nehyi anilmünkeri O'nun alıkoyduğu gibi alıkoyacağız... Her halimizde örneğimiz ve Önderimiz Rasulullah (s.a.s.)'dir.
Rabbimiz Allah Teâlâ (c.c.) şöyle buyurur: "O (Peygamber), Onlara ma'rufu (iyiliği) emrediyor, münkeri (kötülüğü) yasaklıyor, temiz şeyleri helâl, murdar şeyleri haram kılıyor. Ve onların ağır yüklerini, üzerlerindeki zincirleri indiriyor, O'na inananlar, destek olup savunanlar, yardım edenler ve O'nunla birlikte indirilen nuru izleyenler, işte kurtuluşa erenler bunlardır." [1]
İyiliği emretmek ve kötülüğü nehyetmek demek, helâl kılınmış olanları emretmek ve haram kılınmış olanları da yasaklamak demektir... Helâl ve haram sınırlarını da, ancak Rabbimiz Alİah belirier, sonra Allah'ın verdiği yetki ile Rasulullah (s.a.s.), bu sınırları belirlemeye yetkilidir... [2]
İyiliği emredip kötülüğü yasaklayan Rasulullah (s.a.s.)'irı ümmeti de, aynı vazife ile vazifelendirilmiştir... ]3u ümmet, insanların içinden süzülerek ve insanlara örnek olsun diye çıkarılmıştır!...
Rabbimiz Allah, şöyle buyurur: "Siz, insanlar için çıkarılmış hayırlı bir ümmetsiniz, ma'rufu (iyi ve İslâm'a uygun) olanı emreder, münker (kötü) olandan sakındırır ve Allah'a iman edersiniz. [3]
Tam manâsıyla Allah'a iman etmenin bir gereği de, Allah ve Rasulullah (s.a.s.)'in emrettiklerini insanlara emretmek ve yasakladıklarını da yasaklamaktır... Hayırlı ümmetin vasfı budur...
"Mü'min erkekler ve mü'mîn kadınlar, birbiriIerinin velileridirler. İyiliği emreder, kötülükten sakındırırlar, namazı dosdoğru kılarlar, zekatı verirler ve Allah'a ve Ra-sulü'ne itaat ederler. İşte Allah'ın kendilerine rahmet edeceği bunlardır. Şübhesiz Alİah, üstün ve güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir.[4]
Birbirilerinin velileri, yardımcıları olan Mü'min mu-vahhidler, kadın olsun, erkek olsun, ayet-i kerimede geçen vazifelerini yerine getirmekle mükelleftirler;
1) İyiliği emreder, kötülükten sakındırırlar.
2) Namazı dosdoğru kılar, zekatı verirler.
3) Allah ve Rasulü'ne itaat ederler.
Allah'ın affettiği ve kendilerine rahmet ettiği sadık ve salih kulları, bunlardır.
Ve yine bu mü'min muvahhidlerin hallerini beyan e-derken şöyle buyurur Rabbimiz Allah:
"Ey iman edenler, Allah'dan nasıl korkup sakınmak gerekiyorsa öylece korkup sakının ve siz, ancak müs-lüman olmaktan başak (bir din ve tutum üzerinde) Ölmeyin.
Allah'ın ipine hepiniz sımsıkı yapışın, dağılıp ayrılmayın. Ve.Allah'ın sizin üzerinizdeki nimetini hatırlayın: Hani siz, düşmanlar idiniz, O, kainlerinizin arasını uzlaş-tınp ısındırdı ve siz, O'nun nimetiyle kardeşler olarak sabahladınız. Yine siz tam ateş çukurunun kıyısındayken o-radan sizi kurtardı, umulur ki, hidayete erersiniz diye. Allah size ayetlerini işte böyle açıklar.
Sizden, hayra çağıran, iyiliği (ma'rufu) emreden ve kötülükten (münkerden) sakındıran bir topluluk bulunsun. Kurtuluşa erenler, işte bunlardır.
Kendilerine apaçık belgeler geldikten sonra, parçalanıp ayrılan ve anlaşmazlığa düşenler gibi olmayın. İşte onlar için büyük bir azab vardır. [5]
Ayet-i kerimelerdeki hitablara dikkat edilecek olursa, hep ümmete hitap edilmektedir... iyiliği emr, kötülükten alıkoymak vazifesini ümmet bütünüyle üstlenmedikçe, bu vazife hakkıyla yerine getirilmez... Zaten Rabbimiz Allah:
"Sizden, hayra çağıran, iyiliği (ma'rufu) emreden ve kötülükten (münkerden) sakındıran bir topluluk bulunsun." diye emrederken, ümmetin kendi içinde böyle bir müesseseyi oluşturmasının ümmetin boynuna bir borç olduğu ortaya çıkıyor... Daru'İ-İslâm'da (Halifeli İslâm toplumunda) böyle bir müessese, yani Hisbe teşkilatı, İslâm Devleti tarafından teşekkül edilir... Bu, kifaye hükmündedir. Halifenin izni ve emriyle bu müessese teşekkül edilince, diğer mü'min müstumanlardan bu yükümlülük kalkmış olur. Daru'I-Harb'de, bu müesseseyi oluşturacak İslâm Devleti olmayınca, bu müessesenin oluşumu, tüm ümmetin boynuna edası ertelenemez bir borçtur... Zikredilen bu ayetlerde, "Emr-i biima'ruf ve nehyi aniimünker" müessesesini oluşturacak ve devam ettirecek şahsiyetlerin üzerinde bulunması gerekli olan vasıflar da beyan edilmiştir:
1) Gereği şekilde iman edenler.
2) Gerçek takva sahibi olanlar.
3) Müslüman olarak yaşayan, müslüman olarak ölen ve müslüman adından başka ad kabul etmeyenler.
4) Allah'ın ipine (Kur'ân-ı Kerim'e) sımsıkı yapışanlar, dağılmayan ve parçalanmayanlar.
5) Bütün meselelerini, kendilerine gelen ilâhî belgelere (Kitab ve Sünnet'e) göre hâl edenler ve anlaşmazlığa düşmeyenler.
Bu şartlarda oluşan, ümmetin bütünü veya ümmeten bir cemaat, "İyiliği emr ve kötülükten men'etme" vazifesini alır ve hakkıyla yerine getirir. Kendi hayatını da, ona göre düzenler ve diğer insanlara en iyi örnek olmaya gayret eder...
Lokman (a.s.), oğluna nasihat ederken şöyle diyorc'u:
"Ey oğlum, dosdoğru namaz kıl, ma'ruf olanı emret, münker olandan sakındır ve sana isabet eden (musibetlere karşı sabret. Çünkü bunlar, azmedilmesi gereken işlerdendir.[6]
İman edip namaz kılmak, iyiliği emretmek ve kötülükten alıkoymak, elbette büyük sabır işidir... iman etmekte, tahkiki imana sahib olmada ve imanını korumada sabır... Namaz kılmada, bu ibadeti şartlarına dikkat ederek edâ etmede ve devamlı olmada sabır... İyiliği emrederken ve kötülükten alıkoymağa çalışırken sabır etmek konusunda sabır... Allah'ın izniyle böyle ciddî bir direnç göstermek, elbette azmedilmesi gerekli olan işlerdendir...
Mü'min muvahhidler, iyiliği emredecekler elbette! Acaba iyilik nedir?... Bunu da, Rabbimizin bizim hidayetimiz için beyan buyurduğu ayetlerine müracaat edip öğrenmemiz gerekir...
"Gerçek iyilik (Birr), yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik (Birr), o kimsenin iyiliğidir ki, Allah'a, ahiret gününe, meleklere, kitablara, peygamberlere inanır. Allah rızası için yakınlarına, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilencilere ve boyunduruk altında bulunan köle ve esirlere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekat verir. Andlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar, bu vasıfları taşıyanlardır. Müttaküer ancak onlardır. [7]
İyilik:
1) Gerçek İman,
2) Salih amel,
3) Allah yolunda infak olduğu, bu ayeti-i kerimeden apaçık anlaşılmaktadır. Mü'min muvahhidler, bunları, önce kendi nefslerine emredecek, yapmaya gayret gösterecek, sonra diğer insanlara emredici konuma gelecek ve yaptırmaya gayret edecektir....
Münker, yani kötülük ise, genel mânâda şu şekilde özetlenebüinir:
1) İmansızlık (Küfretme ve şirk koşma)
2) Ahlaksızlık ve haramlar ile iştigal
3) Malı israf etmek ve haram yolda kullanmak.
Bu istenmeyen durumlardan, Önce kendi nefsini alıkoymak, sonra da diğer insanlara yönelmek gerekir... Bu çalışmayı gerçekleştirirken de, devamlı ve sabırlı olmak başannm şartlarındandır...
Mü'min muvahhid, iyilik üzere ve kötülüklerden kaçınmak suretiyle hayatına devam ederken, yakın çevreden başlamak kaydıyla tüm dünyada bu durumun gerçekleşmesi için üzerine düşen ferdî ve toplumsal vazifelerini yerine getirmeye tüm gayretiyle azmeder... Yoksa, "ben kendimi düzeltmekle mükellefim, el-âlemden bana ne!" dememeli, böyle "boş verdici" bir hataya düşmemelidir...
Bir çokları, "Emr-i bilma'ruf ve nehy-i anilmünker" vazifesinden kaçmak için yanlış yorumladıkları şu ayet-i kerimeyi okur dururlar:
"Ey iman edenler, üzerinizdeki (yükümlülük) kendi nefîslerinizdir. Siz, doğru yola erişirseniz (doğru yolda olursanız), sapan size zarar vermez. Tümünüzün dönüşü Allah'adır. O, size yapmakta olduklarınızı haber verecektir.[8]
Bu ayet-i kerime nasıl anlaşılmalıdır?.. Kişi, kendisinin dışındaki olan hiç bir şeyle uğraşmayıp sadece kendi nefsini ıslah etmekle mi meşgul olmalıdır?.. Yine aynı zihniyetin yanlış değerlendirdiği "büyük cihad"la mı uğraşmalı, yoksa "büyük ve küçük cihadı" beraberce mi götürmelidir?..
Bu ayet, nasıl anlaşılmalıdır?.. Sorusunun cevabını, Rasulullah (s.a.s.) en yakın arkadaşı ve dostu İmamımız Ebu Bekr-i Sıddık (r.a)'tan dinleyelim. İmam Ebu Bekir (r.a.) konuyu açıkladıktan sonra, hiç bir mü'min muvâh-hidin söyleyeceği bir sözü kalmaz... Bununla beraber, "ben de müslümanım" diyen hiç kimsenin de itiraz edecek btr durumu olmamalı...
İmam Ebu Bekir (r.a), (bir gün) Allah'a hamd ve sena ettikten sonra şöyıe demiştir:
Ey insanlar, siz:
"Ey iman edenler üzerinizdeki (yükümlülük) kendi nefıslerİnizdir. Siz, doğru yola erişir iseniz sapan size zarar vermez.[9] ayetini okuyorsunuz, (ve hükmün genelliğini sanarak, iyiliği emretmeyi ve fenalığı men'etmeyi bırakıyorsunuz.) Halbuki, biz, Rasulullah (s.a.s.)'den şu buyruğu muhakkak işittik:
"Şübhesiz insanlar, kötü bir şeyi görüp de men'etme-dikleri zaman, Allah'ın onlara umumî bir ceza vermesi çabuklaşır (veya yakınlaşır.)" [10]
Mü'minlerin annesi Aişe (r.anha)'dan rivayet edildiğine göre Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Sizin (halkı hidayete) davet edip de çağırınıza icabet (veya sizin dua edip de kabul) edilmeme durumu olmadan önce (insanlara), iyi şeyleri emrediniz ve fena şeyleri men'ediniz." [11]
Ve Huzeyfe b. el-Yeman (r.a.)'m rivayetiyle önderimiz Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Nefsim Yed-i kudretinde (yani bütün benliğime hakim) olan Zat'a yemin ederim ki, (Şer'an) doğru bilineni kuvvetle emredecek ve kötü bilineni şiddetle men'edeceksiniz veya Allah'ın taraf-i ilâhîsinden size bir ceza göndermesi muhtemeldir. Bu durumda siz, O'na dua edeceksiniz ve O, sizin duanızı kabul etmeyecektir!" [12]
Zikredilen bu üç hadisten ve anlaşıldığı gibi, mü'min müslümanlar, sadece kendi nefsini ıslahla yetinmeyecek, elinden geldiği kadar tüm imkânlarını kullanarak çevresinin de ıslah olmasına, kötülüğün giderilip yerine iyiliklerin ikamesine gayret edecektir. "Büyük Cihad" da budur, "Küçük Cihad" da budur... Birbirinden ayrılmazlar. "Büyük Cihadı" terk eden "Küçük Cihad"da yenileceği gibi "Küçük Cihad"ı terk edenler, "Büyük Cihad"ı yapamaz, her ikisinde de mağlup olmuş ve zillet içine düşmüş olur!..
"Emr-i bilma'ruf ve nehy-i anilmünker" yaparken, Allah'dan başka hiç bir şeyden korkmamalı ve iyiliği yerinde emretmek, kötülüğü yerinde men'etmek, konusunda çok hassas ve ciddî olmalıyız... Mü'min muvahhidin vasfının bu olduğunu bilmeli ve bu tavrımızı net ortaya koymalıyız.
Ebu Said (r.a.)'ın rivayetiyle şöyle buyurur önderimiz Rasulullah (s.a.s.):
"Herhangi biriniz kendi nefsini küçümsemesin."
Sahabîler:
Birimizin kendi nefsini küçümsemesi naşı olur?, diye sordular.
Rasululiah (s.a.s.):
"Biriniz öyle bir şey görür ki, onunla ilgili söz söylemesi, Allah'ın onun üzerinde bir hakkıdır. Fakat o konuda bir şey söylemez, (yani insanlardan korkarak susmakla nefsini küçümsemiş olur.)
Sonra Kıyamet günü Allah (Azze ve Celle), Ona:
Şöyle ve böyle olan şey hakkında söz söylemekten seni men'eden ne idi?, diye soracaktır.
Oda:
İnsanlar Korkusu!, diye cevap verecektir.
Ve Allah:
Sen (insanlardan değil), öncelikle Benden korkmalıydın, buyuracaktır.[13]
Ve Rabbimiz Allah (c.c.) buyurur: "Şübhesiz şu şeytan, kendi dostlarını korkutur. Eğer mü'minler iseniz, onlardan korkmayın, Benden korkun. [14]
"...Öyleyse insanlardan korkmayın, Benden korkun... [15]
Eğer bu korkusuzluk, yani Allah'dan başka hiç bir şeyden korkmamak şecaat ve cesaret, mü'min muvah-hidlerin her zerresine işlemezse, ne Allah yolunda cihad edebilir, ne şehidliği göze alabilir ve ne de "emr-i bilma'ruf ve nehy-i anilmünker"i yapabilir...
Ebu Said el-Hudrî (r.a.) şunu rivayet eder:
Rasulullah (s.a.s.), kalkıp bir hutbe irad etmiş ve hutbesinde buyurduğu emirlerinden biri de:
"Bilmiş olunuz ki, sakın halkın korkusu, herhangi bir adamı, hakki bildiği zaman onu söylemekten kesinlikle alıkoymasın." buyruğudur.
Ravî, demiştir ki, sonra Ebu Said el-Hudrî (r.a.) ağladı ve şöyle dedi:
Allah'a yemin ederim ki, biz muhakkak bazı şeyleri gördük ve korktuk (söylemedik) [16]
Cerir (b. Abdullah el-Becelî, r.a.)'dan rivayet edildiğine göre Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Hiç bir kavim yoktur ki, içlerinde günah işlenir, onlar, günah işleyenlerden daha güçlü (fenalıklardan) caydırıcı üstünlüğe sahib olduğu halde (günahları) engellemez de Alİah, onların tümünü cezalandırmaz, (yani Allah, suçluları ve onlara manî olmayanların tümünü cezalandırır.)" [17]
Hakikat bu iken, yetmiş küsur yıldır, İslâm'ı terk etmiş, ayrıca İslâm'ın uygulamasını yasaklamış ve İslâm'ı hayatın her alanından çekip almış, yani yönetimden, ekonomiden, hukuktan ve sosyal meselelerden uzaklaştirmış gayr-i İslâmî bir devletin ve yine gayr-i İslâmî hükümetlerin esareti altında yaşayan mü'min müslümanların durumu nedir?.. Acaba Allah'dan başka şeylerden mi korkuyorlar?.. Acaba gayr-i îslâmî, yani tağutî devletin ve yine gayr-i İslâmî ve tağutî hükümetlerin korkusu mu onları sindirmiş?.. Acaba polis korkusu, işkence korkusu, hapishane korkusu, zindan korkusu, evlerine baskın düzenlenme korkusu, mahkeme korkusu, jandarma ve bekçi korkusu mu kendilerine düşüncesiz, elsiz ve dilsiz hale getirmiş?.. Acaba sayıları mı çok azdır?..
Halbuki, şu inkâr edilemez bir gerçektir ki, "ben de müslümanım" diyenler azınlıkta olmadıkları gibi, halkın çoğunluğunu oluşturmaktadırlar... Hatta gayr-i İslâmî ve tuğutî devleti, vergileriyle, askerlik yapmalarıyla ve hayatım devam etmesine kolaylık sağlamaiarıyla, "ben de müslümanım" iddiasında bulunanlar desteklemektedir... Zulüm ve şirk üzerine kurulmuş gayr-i İslâmî ve tağutî hükümetleri, "ben de müslümanım" diyenler seçmekte, kanun koyma ve yürütme hakkım onlara devredip kendilerine itaat etmektedirler!...
Mensubu olduklarını iddia ettikleri İslâm Dini, kendilerine her türlü küfür, şirk, nifak, irtidad, fısk ve fücur iktidarlara karşı çıkmayı, onlarla Allah yolunda savaşmayı, bu fitneyi yeryüzünden kaldırıncaya kadar savaşı sürdürmelerini, yeryüzüne Allah'ın dinini hakim kılmalarını ve ilâhî adaleti yerleştirmelerini emrediyor... "Biz de müslümaniz" diyenler, Allah ve Rasulullah (s.a.s.)'in bu emirlerini yerine getireceklerine, Allah ve Rasulullah (s.a.s.) düşmanlarını destekleyip iktidara getirmekte ve emirlerine itaat etmektedirler... Böylece yeryüzünü ifsad edenlere ortak olmaktadırlar... Bu müfsidler, katliâmları ve müstaz'aflara uyguladıkları işkencelerin, zulümlerin gücünü ve desteğini kendilerine taraftar olan bu, "biz de müslümanız" diyen şuursuzlaştırılanlardan almaktadırlar...
îslâm'ı yasaklama suçuna ortak olanlar ve mü'mİn muvahhidlere yapılan zulmün destekçileri, yine kendisini İslâm'a nisbet eden ve müslüman olduklarını söyleyenlerdir...
İşgal altındaki İslâm topraklarına egemen olan müs-tekbir tağutî hükümetlerin, işledikleri küfr, şirk, zulüm ve her türlü haram fiillere, yani zinanın yaptırılması, kumarın oynatılması, içkinin içirilmesi, faizin ticeretin vazgeçilmez bir unsuru olması, her türlü hırsızlığın işlenmesinin ortağıdır onlara destek verenler... Hem onlara destek verecek, kalî ve fiilî dualarıyla yardımcı olacak, hem de ezan okuyup da camileri dolduracaklar!... Ne kadar korkunç bir çelişki!..
Bir büyük şehrin, bir büyük camiinde cuma va'zında memleketin en tanınmış ve bir devre tağutî düzenin "Çağdaş Daru'n-Nedvesi"nde milleti temsil eden eski milletvekili olan bir vaiz, şu sözleri söylüyor otuz beş yıllık camiye dolup dolup boşalan topluluğa:
Otuzbeş yıldır bu kürsüden sizlere, zina haramdır yaklaşmayın, içki haramdır içmeyin, faiz haramdır yemeyin dedikçe, zina, içki ve faiz arttıkça arttı.!..
Hem kendisi, hem de otuz beş yıldır kendisini dinleyenler, zinayı serbest yaptıran, hata bir ticaret olarak kabul edip vergiye bağlayan, [18] içki üreten Tekel Bakanlığına sahib ve faizi ekonominin vazgeçilmez bir unsuru sayan ve koruyan bir gayri İslâmı devletin ve hükümetin destekleyicileri, yardım edicileri olduklarının farkında değiller mi acaba?!.. Vaiz, gayr-i îslâmî bir devletin 657 sayılı "Devlet Memurları Kanunu"na tabi ve maaşlı bir memuru iken, dinleyenlerin bir çoklarının gayr-i İslâmî devletin anayasasını ve anayasa gereği kurulup icraya devam eden hükümleri kabul edenler olduğu apaçık iken ve bu haramları işlesinler diye hükümetleri kendilerine vekil kılmış iken, vaizin sarfettiği bu sözler ne oluyor?!..
Bu gayr-i İslâmî anlayışın tamamen değişmesi lazımdır... Kur'ân'a ve Sünnet'e göre iman etmeli, ibadet işlemeli, düşünmeli ve fiilîyata dökmeliyizL.
Ya bu gayr-i İslâmî, tağutî ve zulme dayalı gidişata dur demeli, ya da hep beraber batmak an meselesi olduğunun farkına varılmalı... Çünkü bu geminin kaptan köşkünde her ne kadar tağutî ve gayr-i İslâmî zihniyete bağlı olanlar iktidar koltuğunda oturuyorlarsa da, bu gemide biz mü'min muvahhid müslümanlar da varız. Ve vazifemiz:
"(Yeryüzünde) fitne kalmaymcaya ve din (yalnız) Allah'ın oluncaya kadar onlarla savaşın. Eğer vazgeçerlerse, artık zulüm yapanlardan başkasına karşı düşmanlık yoktur. [19] ayet-i kerimesiyle Rabimiz Allah (c.c.) tarafından beyan buyrulup emr edilmiştir!..
Bu sosyal Sünneti, Numan b. Beşir (r.a.)'ın rivaye-tiyle önderimiz Rasulullah (s.a.s.), şöyle beyan buyurur.
"Allah'ın sınırları hususunda gösteriş yapıp onları zayi eden ve onları, içine düşen kimselerin benzeri, şu topluluğun benzeri gibidir. Onlar, bir gemi üzerine kura attılar. Neticede bazıları geminin aşağı katında, diğer bazıları da geminin yüksek katında oldular.
Geminin alt katındaki suya, üst kattakilerin üzerinden geçiyorladı. Üstekiler, onların bu gidiş-gelişleriyle e-ziyet duyuyorlardı. Derken su getirenlerden biri, bir balta aldı da geminin aşağısını delmeye başladı.
Gemidekiler, onun yanına gelip:
Sen, ne yapıyorsun?, dediler. Oda:
Sizler, benim yüzümden eziyettesiniz. Benim için de, sudan ayrı kalmak kaabil değil, dedi.
İşte bu durumda, eğer o gemidekiler, bu kişinin elleri üzerinde yakalar da, onu men'ederlerse, hem onu kurtarmış olurlar, hem de kendilerini kurtarırlar. Eğer onu, serbest bıraksalardı, hem onu helak etmiş, hem de kendilerini helak etmiş olurlardı." [20]
Ve Ebu Said (el-Hudrî, r.a.)'ın rivayetiyle önderimiz Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Sizden, herhangi biriniz bir kötülük görürse, onu hemen eliyle değiştirsin. Eğer buna gücü yetmiyorsa diliyle değiştirsin. Ona da gücü yetmiyorsa kalbiyle değiştirsin (buğz etsin, kin duysun). İmanın en zayıfı da budur! [21]
Allah'a, gerek küfrederek ve şirk koşarak isyan etmiş olsunlar, gerekse fısk ve fucûr, yani günah işleyerek isyan etmiş olsunlar, isyankârları ve işledikleri kötülükleri gördüğümüz zaman tüm gücümüzü kullanarak karşı çıkmalı ve onun tesir alanını yok etmeliyiz... Buna gücümüz yetmediği takdirde, onların kötülüklerini ve işledikleri zulümleri apaçık bir şekilde müstaz'af insanlara anlatmalı, onların uyanmalarına vesile olmalıyız. Böylece o isyankârların kuvvet aldığı desteklerini ortadan kaldırıp onları güçsüz bırakmalıyız... Buna da gücümüz yetmiyorsa, güç ve kuvvet elde edinceye kadar, en azından o müstekbir müşriklere, o kâfir zalimlere veya o fasık ve facirlere karşı içimizde kin besleyecek, onlardan ve yaptıkları kötülüklerden nefret edeceğiz!.[22] İşte bu, imanın en zayıf derecesidir. Yani kalblerinde zerre kadar da olsa iman bulunanlar, yeryüzünün müstekbirlerine, tağutlarma ve gayr-i İslâmî düzenlerine, devletlerine ve hükümetlerine karşı kin duymalı, buğz edip nefretini ortaya koymalıdır.... Böyle davranmayıp müstekbir tağutlara, gayr-i İslâmî iktidarlara yardımcı olur, onlara destek verir ve yaşamaları sağlayacak olurlarsa, kendilerinden iman tamamiyle yok olmuş, artık onların imanlı olmalarından söz edilmez...
Abdullah b. Mes'ud (r.a.)'ın rivayetiyle Önderimiz Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur.
"Benden önce Allah'ın hiç bir ümmete gönderdiği peygamber yoktur ki, o peygamberin, ümmetinden havarileri ve Sünnetine tabi olan, emrine uyan ashabı olmasın.
Kıssa şu ki, sonra onların ardından yapmadıklarını söyleyen ve emrolunmadıkları şeyleri yapan bir takım kötü nesiller meydana çıkar.
İşte kim, bunlara karşı eliyle mücadele ederse o, mü'mindir. Kim, onlara karşı diliyle mücadele ederse, o, mü'mindir. Kim, onlara karşı kalbiyle mücadele ederse o, mü'mindir. Amma bunun ötesinde, imandan bir hardal tanesi de yoktur." [23]
"Yapmadıkları şeyleri söyleyen ve emrolunmadıkları şeyleri yapan, " yeryüzünü ifsad eden kötülük odaklarına karşı, elimiz, dilimiz ve kalbimizle, tüm imkânları seferber ederek karşı koymamız imanımızın ve müslüman insanımızın, hatta bütün insanlığın sağlık, selamet ve kurtuluşudur!..
Cabir (r.a.)'ın rivayetiyle önderimiz Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Kıyamet günü Allah katında şehidlerin efendisi, Abdulmuttalib oğlu Hamza ile zalim bir idareciye, ayağa kalkarak ona iyiliği emredip kötülüklerden sakındıran ve bu yüzden o idarecinin öldürdüğü kimsedir. [24]
İster müslüman olsun, ister müşrik olsun yeryüzünde iktidarda bulunduğunda zulüm işleyen hiç bir hükümete karşı suskun davranamaz mü'min müslümanlar!..
Müşrik iktidarların hem şirklerine, hem de zulümlerine karşı mücadele eder ve onun tesirini yok etmek için Alİah yolunda savaşır müslüman. Zulüm ile idare eden zalim ve fasık hükümetlere karşı da susmaz mü'min müslüman... O, müslüman oldukları halde zulüm ile idare edenlere karşı kıyam eder, onların zulmünü giderip yerine İslâm'ın adaletini yerleştirmeye çalışır... Çünkü mü'min
Bir mü'min muvahhid buna, asla rıza göstermediği gibi, bütün imkânlarıyla bu zulmün giderilmesine çalışır... Bu uğurda şehid olursa, hadiste beyan edildiği üzere şehidlerin efendisi Hz. Hamza (r.a.)'ın arkadaşı olur. Rabbimiz Alİah (c.c.) bizleri uyarıyor: "Ey iman edenler, yapamayacağınız şeyi neden söylersiniz?
Yapmayacağınız şeyi söyiemeniz, Allah katında bir gazab (konusu olması) bakımından (büyüdükçe) büyüdü (büyük suç teşkil etti)." [25]
Mü'min muvahhid, kendisine düşen ve gücü nisbetinde olan vazifelerine devam etmeii, diğer insanlara, iyiliği emrederken veya kötülükden men'ederken kendisini unutmamalıdır...
Bu konuda Rabbimiz Allah (c.c.) şunları buyurur: "Ey İsrail oğulları, size bağışladığım nimetimi anın ve ahdime bağlı kalın ki, Ben de ahdinize bağlı kalayım. Ve yalnızca Benden korkun.
Yanınızda olan (Tevrat)'i doğrulayıcı olaraka indirdiğime (Kur'ân'a) iman edin. Onun inkar edenlerin ilki siz olmayın ve ayetlerimi az bir değer karşılığında değişmeyin (satmayın) ve yalnızca Benden korkun.
Hakkı, batıl ile örtmeyin ve sizce de bilinirken hakkı gizlemeyin.
Namazı dosdoğru kılın ve zekatı verin ve rükû e-denlerie siz de rükû edin.
Siz, insanlara iyiliği emrediyorken, kendinizi mi u-nutuyorsunuz? Oysa siz, kitabı okumaktasınız. Yine de akıllanmıyacak mısınız?
Sabır ve namazla yardım dileyin. Bu, şübhesiz, içi saygıyla ürperenlerin dışında kalanlar için bir ağırlıktır.[26]
Diğer insanlara iyiliği emrederken, kendisi yapmayanın ve kötülükten alıkor iken kendisi kötülük işleyenlerin cezası için, Usame b. Zeyd (r.a.)'ın rivâyetiyle Rasu-lullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Kıyamet gününde bir kişi getirilir, cehennemin içine atılır da, cehennemde onun barsakları derhal kamından dışarı çıkar. Sonra o kişi, (barsakları etrafında) değirmen eşeğinin değirmende dönüşü gibi döner.
Bunun üzerine cehennem ahalisi, o kişinin başına
toplanırlar da:
Ey fulan, senin halin nedir? Sen, bize (dünyada) i-yilikle emreden ve bizleri kötülükten nehyeden değil miydin? derler.
Oda:
(Evet) ben, size iyilikle emrederdim, fakat onu kendim yapmazdım. Yine ben, sizleri kötülükten nehyederdim de onu, kendim işlerdim, diye cevap verir. [27]
Rasulullah (s.a.s.)'in ümmetinden önceki "Ehl-i Kitab"ümmetlerin halleri bizim için birer ders ve birer ibrettir.
Bundan dolayı Rabbimiz Allah şöyle buyurur: "Onların çoğunu günahta, düşmanlıkta ve haram yiyicilikte çabalarına hız kattıklarını görürsün. Yapmakta oldukları ne kötüdür.
Bilgin-yöneticileri (Rabbanîyyun) ve yüksek bilginleri (Ahbar), onları, günah söylemelerinden ve haram yiyiciliklerinden sakınmalı değiller miydi? Yapmakta oldukları ne kötüdür.[28]
Ve yine buyurur Rabbimiz Alİah (c.c):
"İsrailoğullanndan küfredenlere, Davud ve Meryemoğlu İsâ diliyle lanet edilmiştir. Bu, isyan etmeleri ve haddi aşmaları nedeniyledir.
Yapmakta oldukları münker (çirkin iş)lerden birbiri-lerini sakındırmıyorlardı. Yapmakta oldukları şey, ne kötü idi! [29]
Onlardan çoğunun, küfre sapanlarla dostluklar kurduklarını görürsün. Kendileri için nefislerinin takdim ettiği şey ne kötüdür. Allah, onlara gazablandi ve onlar, azabda ebedî kalacaklardır.
Eğer Allah'a, Peygamber'e ve O'na indirilene iman etselerdi, onları dostlar edinmezlerdi. Fakat onlardan çoyet
Bu ayetlerin açıklaması olan şu hadis-i şerif de yerinde hatılatmak gerek... Ebu Ubeyde (b. Abdullah b. Mes'ud, r.a.)rm rivâyetiyle Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"İsrailoğulları içine (din bakımından) noksanlık girince adam, (din) kardeşini günah üzerinde görür ve onu, o günahtan men'ederdi. Sonra ertesi gün olunca (günahkâr) kardeşinin (bir gün önce) işlediğini gördüğü günah; adamı, o (günahkâr) kardeşiyle beraber yemek yemesine, beraber içmesine ve onunla sıkı-fıkı olmasına mânı olmazdı. Bunun sonucunda Allah, onların bazılarının kafb-lerini, diğer bazılarının kalblerine karıştırdı. (Yani günah işleyenleri ile onlara arkadaşlık edenlerin tümünün kMb-İerini kararttı.) Ve onlar hakkında Kur'ân (ayetleri) indi."
Sonra Rasul-i Ekrem (onlar, hakkında inen şu ayetle-ri-Mâide, 5/78-81 -okuyarak) buyurdu ki: (Hadiste ayetler
kaydedilmiştir.).
Ravî Ebu Ubeyde demiştir ki:
Rasulullah (s.a.s.) bunu buyururken bir tarafa yaslanmış durumda idi. Sonra doğrulup oturdu ve:
"(Siz müslümanlar,) zalimin kollarından tutup onu (batıldan) hakka çevirmedikçe hayır (azabtan kurtulamaz ve mazur sayılmazsınız.) buyurdu.[30]
Allah'ın Nebilerinden Şuayb (a.s.) Kavmine seslenirken şöyle buyurur:
"Dedi ki: Ey kavmim, görüşünüz nedir, söyler misiniz? Ya ben, Rabbimden apaçık bir belge üzerinde isem ve O da, beni kendisinden güzel bir rızıkla rızıklandırmış-sa? Ben, size yasakladığım şeylere (kendim sahiblenmek suretiyle) size aykırı düşmek istemiyorum. Benim istediğim, gücüm oranında yalnızca ıslah etmektir. Benim başarım, ancak Allah iledir. O'na tevekkül ettim ve O'na içten yönelip dönerim. [31]
İbn Abbas (r.anhuma)'nın rivayetiyle Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Küçüğümüze şefkat ve büyüğümüze saygı göstermeyen, iyiliği emretmeyen ve kötülüğü nehyetmeyen bizden değildir." [32]
Önderimiz Rasulullah (s.a.s.), hangi durumda bulunursak bulunalım, bir kötülük gördüğümüz zaman onu e-limiz, dilimiz ve kalbimizle gidermemizi emretmektedir... Gerçi bazı âlimler, el ile gidermek İslâm Devletinin vazifesi, dil ile gidermek âlimlerin vazifesi ve kalbiyle buğz etmekse diğer halkın vazifesi olduğunu söylemişlerse, bundan maksad, toplum içindeki kargaşayı önlemektir... Yoksa kötülüğü gören mü'mİn muvahhidler, hangi duruma güçleri yeterse, onu hemen kullanmalıdırlar!..
Ebu Said el-Hudrî (r.a.)'m rivayetiyle Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur:
"Yollarda oturmaktan sakının."
Ashab:
Ya Rasulullah, oturmaktan başka çaremiz yoktur. Biz, oralarda konuşuyoruz, demişler.
Rasulullah (s.a.s.):
"Oturmaktan başka bir şey yapmayacaksanız, bari yolun hakkını verin!" duyurmuşlar. Ashab:
Onun hakkı nedir?, diye sormuşlar. (Rasuİullah, s.a.s.):
"Gözü yummak, ezayı defetmek, selâmı almak, iyiliği emir, kötülüğü yasaklamaktır." buyurmuşlar.[33]
Kötülüğü emretmek veya serbest bırakmak, iyiliği yasakalamak, kâfir ve müşriklerden daha kötü olan münafıkların değişmez karekteridir... Yani Allah'ın ve Rasulullah (s.a.s.)'in yasakladığı, haram kıldığını serbest bırakan, insanları olara teşvik edip koruyuculuğunu yapan, Allah ve Rasulü'nün helal kıldığı, yani serbest bıraktığnı yasaklayanlar, kim olursa olsun Allah'a karşı isyan bayrağını açmıştır...
Rabbimiz şöyle buyurur:
"(Sizden olduklarına dair yemin eden) münafık erkekler ve münafık kadınlar, (sizden değil), birbirilerin-dendir. Çünkü onlar, kötülüğü emreder, iyilikten alıkorlar. (Siz ise, iyiliği emreder, kötülükten akkorsunuz.) Ve onlar, ellerini sıkı tutarlar (Allah için harcamak hususunda cimrilik gösterirler). Allah'ı unuttular, Allah da onları unuttu. Çünkü münafıklar, fasıkların kendileridir.[34]
Ve mü'min muvahhid müslürnanların en belirgin Özelliğini, Rabbimiz Allah şöyle beyan eder:
"Onlar ki, yeryüznde kendilerini yerleştirir, iktidar sahibi kılarsak, dosdoğru namazı kılar, zekatı verirler, ma'rufu emrederler, münkerden sakındırırlar. Bütün işlerin sonu Allah'a aiddir. [35]
Mü'min muvahhidlerin en belirgin özelliğidir, gerçek iman, salih amel, iyiliğin emri ve kötülüğün nehyi... Zaten bu vazife, ümmet tarafından dosdoğru bir şekilde, tüm engellere rağmen gerçekleşecek olursa[36]bu, kurtuluşun müjdesidir!...
Bu konuda, şu hadisi de kaydedelim.
A (b.EbuTalib(r.a.))'dan
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
"Allah, Ebu Bekir'i esirgesin! Kızını benimle evlendirdi, beni hicret yurduna (Medine'ye) taşıdı ve kendi malından Bilal'ı azad etti.[37]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] A'raf, 7/157.
[2] Bkz.Ahzâb, 33/36.
El-Mıkdam b. Ma'dİyekrib (r.a.) tarafından rivayet edilmiştir ki, Rasu-iullah (s.a.s.) şöyle buyurdu:
"Dikkat! Kendisine benden bir hadis ulaşacak ve koltuğuna gerilmiş °'duğu halde:
Bizimle, sizin aranızda Allah'ın Kitabı vardır. Bu Kitab'ta neyi helâl ulursak, onu helâl kabul eder ve neyi haram bulursak, onu haram kılarız!, dıvecek olan bir adam çıkar mı?
Oysa Allah'ın Peygamberinin haram kıldığı şey, 'Alİah tarafından ha- kılman şey gibidir." (Sünen-i Tirmizî, Kitabu'l -İlm, B.10, Hds.
[3] Âl-iîmrân, 3/110.
[4] Tevbe.9/71.
[5] ÂMİmrân, 3/102-105.
[6] Lokman, 31/17.
[7] Bakara, 2/177.
[8] Mâide, 5/105.
[9] Mâide, 5/105
[10] Sünen-i ibn Mace, Kitabu'I-Fiten, B.20, Hds. 4005. Sünen-i Tirmizî, Kitabu'I-Fiten, B.8, Hds. 2257. Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'l-Melahim, B.17, Hds. 4338.
[11] Sünen-i İbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20 Hds. 4004.
[12] Sünen-i Tirmizî, Kitabu'l-Fiten, B.9, Hds. 2259.
[13] Sünen-i İbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20, Hds. 4008.
[14] ÂM İmrân, 3/175
[15] Mâide, 5/44.
[16] Sünen-i İbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20, Hds. 4007.
[17] Sünen-i İbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20, Hds. 4009. Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'l-Melahim, B.17, Hds. 4339.
[18] Zina, yargıtayca kâr getiren ticaret sektörü olarak kabul edilmiş ve vergilendirilmiştir.
Bkz. Yargıtay, 5.C. D. 11 Şubat 1948 Tarih, Esas No 298, Karar No 422. (Melahat Aktaş, İslam Toplumunda ve Çağımızda Kadın, İst, 1985, 5. Baskı, Sh.152, 98. Dipnot)
[19] Bakara, 2/193. Enföl, 8/39.
[20] Sahih-i Buhârî, Kitabu'ş-Şehadat, B.31, Hdl. 48. Sünen-i Tirmizî, Kitabu'l-Fiten, B.l 1, Hds. 22^4.
[21] Sahih-i Müslim, Kitabu'1-İman, B.20, Hds. 78. Sünen-i Tirmizî, Kitabu'l-Fiten, B.10, Hds. 2263. Sünen-i Neseî, Kitabu'1-İman, B.17, Hds. 4975-4976. Sünen-i tbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20, Hds. 4013. Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'i-Melahinı, B.17, Hds. 4340.
[22] İbn Mes'ud (r.a.)'in rivayetiyle Rasuluilah (s.a.s.) şöyle buyurur: "Allah'a isyan bayrağını açanlara kalben kızmakla Alİah!a yaklaşmaya Çalışınız. Onları asık yüzle karşılayınız. Onlara kızmakla, Allah'ın hoşnutluğunu arayınız. Onlardan uzaklaşmakla Allah'a yaklaşmaya çalışınız." İbn Şahin'in Efrad'ından İmam Suyutî, Camiü's-
Sağir, Hds. 3351. Camİu's-Sağir Muhtasarı, Tercüme ve Şerhi, çev. İsmail Mutlu, Vdğ. İst. l996, c. 2, Sh. 230-231, Hds. 1799.
Aclunî, Keşfu'1-Hafa, C.l, Sh.313, Hds.1008.
[23] Sahih-i Müslim, Kitabu'1-İman, B.20, Hds. 80.
[24] Hakim'in Müstedrek'inden, İmam Suyutî, Camiu's-Sağir Muhtasarı..., C.2, Sh. 476, Hds. 2380.
İmam Hafız El-Munzİrî, Hadislerle İslâm, Terğib ve Terhib, çev. A. Muhtar Büyükçmar, vdğ. İst.1985, C.4, Sh.5O6, Hds.8.
[25] Saff, 61/2-3.
[26] Bakara, 2/40-45.
[27] Sahih-i Buhârî, Kitaba Bedi'1-Halk, B.10, Hds. 76 Sahih-i Müslim, Kitabu'z-Zühd ve'r-Rekaik, B.7, Hds. 51.
[28] Mâide, 5/62-63.
[29] Mâide, 5/78-81.
[30] Sünen-i İbn Mace, Kitabu'l-Fiten, B.20, Hds. 4006. Sünen-i Tirmizî, Kitabu't-Tefsiru'l-Kur'ân, B.6. Hds. 3238. Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'l-Melahim, B.17, Hds. 4336.
[31] Hûd, 11/88.
[32] Sünen-i Tirmizî, Kitabu'l-Birri ve's-Sila, B.15, Hds. 1986.
(Not: Baz) ilim adamları şöyle demektedirler: Rasulullah (s.a.s.): "Bizden değildir" sözünün mânâsı, bizim Sünnetimizden değildir, (yani) bizim edebimizden değildir, buyuruyor.
AH b. E!-Medinî, Yahya b. Said'den naklen diyor ki: Süfyan es-Sevrî, "bizden değildir" tabirinin, bizim gibi değildir şeklinde tefsir edilmesini reddederdi.)
[33] Sahih-i Müslim, Kitabu's-Selâm, B.2, Hds. 3.
Sahih-i Buhârî, Kitabu'l-Mezalim ve'1-Gasb, B.22, Hds.26
Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'1-Edeb, B.13, Hds.4815.
[34] Tevbe, 9/67.
[35] Hacc, 22/41.
[36] İmam Ömer el-Faruk (r.a.), emr-i bilmaruf ve nehyi anilmünker'e öyle sur'atlİ devam etmiştir ki, sonunda şöyle söylemiştir:
Hep doğru söylemek beni yalnız bırakt. (Yani, hakkı söylediğim i-çin dostlar beni terk etti veya hakks Ömer'e dost bırakmadı.) Aclunî, Keşful-Hafa, C.2. Sh. 183, Haber no: 2198. (Not: İbn Sa'd, Tabakat adlı kitabında Ebu Zerr'den rivayet etmiştir.)
Alİah, Ömer'i esirgesin! Acı da olsa hakkı söyler v. hakk(ı olduğu gibi açıklaması) kendisini arkadaşsız bi-rakmıştır.
Allah Osman'i esirgesin! Melekler, O'ndan haya e-derler.
Allah, Ali'yi esirgesin! Allahım Ali nereye dönerse, hakkı da O'nunla beraber çevir." 36
[37] Sünen-i Tirmizî, Kitabul-Menakıb, B.62, Hds.3960.